Hasło znane i używane w średniowiecznej Polsce. Podobno strażnicy, kiedy strzegli nocą murów grodu, nawoływali się przeciągłym "czu-waj" co miało zapobiec zasypianiu. Wraz ze zniknięciem straży, znikło i zawołanie. Jako słowo pozdrowienia wprowadzone zostało do harcerstwa w roku 1912 przez 3 Lwowską Drużynę Skautek, którą prowadziła dh. Olga Drahonowska-Małkowska. Zastąpiło używane wcześniej pozdrowienie Sokole "Czołem". Hasło "Czuwaj" przypomina o gotowości do czynu, służby dla innych ludzi, dla Ojczyzny i ciągłej pracy nad sobą. Pozdrowienie to jest wypowiadane na powitanie lub pożegnanie.